یک عضو ارشد حزب اسلامی حکمتیار که ریاست هیئت حزب اسلامی در امضای توافقنامۀ صلح با حکومت افغانستان را به عهده داشت میگوید، با وجودیکه پروسۀ عملی شدن این توافقنامه کُند است، ولی برای برگشت گلبدین حکمتیار به کابل، به حذف نام وی از لیست سیاه و عملی شدن تمام مواد توافقنامه نیاز نیست.
محمد امین کریم شام دیروز به رادیو آزادی گفت، حکومت افغانستان از طریق شورای امنیت سازمان مللمتحد در تلاش رفع تحریمات موجود بر حزب اسلامی است ولی این مسئله به هر دلیلی شاید زمانگیر باشد.
آقای کریم یکی از دلایل برگشت حکمتیار را نیروهای موجود خارجی در افغانستان میداند که این حزب اعلان توقف جنگ علیه آنها را کردهاست.
وی افزود:
"دولت کوشش خود را کرده و در این رابطه کوششهای خود را ادامه میدهد و ما منتظر هستیم که انشاءالله تا دو سه هفته دیگر این مشکل رفع شود. ولی در صورتیکه بنابر هر دلیل این موضوع به تعویق میافتد حد اقل اعلام کشور هاییکه در داخل افغانستان حضور نظامی دارند جهت اینکه حزب اسلامی، افراد و رهبری آنها بعد از این با آنها در مخاصمت قرار ندارد و برخورد نظامی نمیکنند، یک شرط لازمی ظهور برادر مجاهد حکمتیار است."
امین کریم در پاسخ به این سؤال که آیا در صورت عدم رفع تحریمات موجود بر حزب اسلامی و اعضایش حکمتیار حاضر است در کابل حضور یابد گفت، آقای حکمتیار در داخل کشور است و نیازی به ویزه ندارد.
آقای کریم افزود، نمیخواهند که عملی شدن مواد توافقنامۀ صلح را تنها به همین مسئله وابسته بسازند و کار ها با بنبست مواجه گردد.
امین کریم از موجودیت بعضی اختلافات داخلی و کشورهای منطقه در این رابطه یاد کرد ولی نگفت که کی در داخل و کدام کشور خارجی سد راه عملی شدن توافقنامۀ صلح قرار دارد.
آژانس خبری اسوشیتد پرس در گزارشی گفتهاست، اگر رهبر حزب اسلامی به کابل برگردد، مشکلات بیشتری را برای حکومت وحدت ملی ایجاد خواهد کرد.
اندرو وایلدر معاون بخش آسیا در انستیتوت مطالعات صلح امریکا میگوید، این یقینی است که برگشت حکمتیار به کابل خیلی مهم است و آن هم به این سبب که حکمتیار یک شخصیت با نفوذ پشتون است که از حکومت دوری جسته بود و با آمدنش به کابل شاید مخالفتهای سیاسی بیشتر گردد و هم هیچ کمک بر بنبست موجود در پروسه صلح با طالبان نخواهد کرد.
پوهاند ودیر صافی استاد پوهنتون کابل و تحلیلگر امور سیاسی هم با این نظر تا حدی موافق است که شاید یکجا شدن حکمتیار با حکومت بر طالبان اثری نگذارد زیرا آنها هیچگاه به حکمتیار گوش ندادهاند.
وی افزود:
"طالبان هیچگاه راه حکمتیار را تعقیب نکردهاند. در مسئله صلح و در هر بخشی دیگر اگر حکمتیار اقدام کند طالبان مردمی نیستند که او را تعقیب کنند."
اسوشیتد پرس مینویسد کسی انتظار آنرا ندارد که یکجا شدن حکمتیار با حکومت، جنگهای پانزده ساله طالبان را خاتمه دهد، گروه که در این اواخر شماری از مناطق بعضی ولایات را تحت تصرف خود در آوردهاست.
ولی بر عکس شماری از کارشناسان افغان میگویند امکان آن موجود است که مشکلات میان رئیس جمهور غنی، عبدالله عبدالله و حکمتیار روی قدرت بروز کند و حکومت در این وقت حساس بیشتر متفرق گردد.